BRABANT - De provincie Noord-Brabant presenteert een aanvulling op het bestaande Regionaal Water en Bodem Programma (RWP): het addendum-RWP. Met deze aanvulling wordt het principe Water en Bodem sturend verankerd in het provinciaal beleid. Dit is belangrijk voor de gezondheid, veiligheid en het welzijn van Brabanders. Daarnaast draagt het bij aan een duurzame inrichting van de ruimte, het behalen van wettelijke doelen en de gevolgen van klimaatverandering op te vangen.

Het bestaande RWP (2022-2027) is het provinciaal beleidsplan voor Water en Vitale bodem.

Dit is samen met het Nationaal Water Programma en de waterbeheerprogramma’s van de waterschappen onderdeel van het planstelsel voor de wateropgaven in Nederland. Veilig, schoon en voldoende water en een gezonde bodem zijn de streefdoelen van het programma. De provincie investeert hiervoor ruim 230 miljoen euro in een periode van 6 jaar (t/m 2027).

Water en Bodem sturend

Het doel van het addendum-RWP is om het principe 'Water en Bodem sturend' te verankeren in het provinciaal beleid en te verduidelijken wat dit betekent voor de provincie, waterschappen, gemeenten, inwoners en ondernemers in Brabant. In het RWP zijn al veel noodzakelijke stappen voor een robuust water- en bodemsysteem vastgelegd. Maar nieuwe ontwikkelingen volgen elkaar in rap tempo op. In Brabant zijn dit bijvoorbeeld de groenblauwe gebiedsgerichte aanpak (GGA) en de vorige week vastgestelde aanpak landelijk gebied (ALG). Vandaar nu dit addendum-RWP, dat aanvullende provinciale maatregelen bevat en zich richt op het herstel van het water- en bodemsysteem en de invloed hiervan op ruimtelijke ontwikkeling en grondgebruik.


2030 als omslagpunt

Het addendum-RWP stelt 2030 als belangrijk moment. Vanaf dat jaar moet bij alle Brabanders het besef zijn doorgedrongen dat het water- en bodemsysteem sturend is voor ruimtelijke keuzes. Ook moeten de effecten van natte of droge periodes als een normaal risico voor iedereen worden gezien. De provincie wil hiermee het denken over deze onderwerpen veranderen.

RWP blijft leidend

De beleidsopgaven, doelen en ambities uit het bestaande RWP blijven ongewijzigd. Ook de zeven handelingsprincipes in het RWP blijven leidend. Met dit addendum wordt wel een verdere invulling van de handelingsprincipes gegeven. Deze handelingsprincipes zijn: watervoorraad in balans, elke druppel telt, niet alles kan overal, extreme weersituaties opvangen, bescherming van water- en bodemkwaliteit, gebruikers verantwoordelijkheid en circulair denken en doen.

Nieuw beleid, zoals de aanpassing van zoneringen in de beekdalen, moet nog verder worden uitgewerkt. Het Addendum-RWP bevat een routekaart tot 2030 voor de verdere uitwerking van specifiek beleid en instrumenten.

Concrete veranderingen in waterbeheer

“Ons water- en bodemsysteem heeft directe invloed op hoe we als Brabanders wonen, werken en recreëren in Brabant. Het is van essentieel belang voor onze gezondheid, veiligheid en het behoud van schoon drinkwater en gezonde bodem”, aldus Saskia Boelema, gedeputeerde Water en Bodem. “De afgelopen jaren is het belang van een gezond en goed functionerend water- en bodemsysteem steeds duidelijker geworden. Of het nu gaat om het beschermen van de gezondheid van inwoners, het bevorderen van de economie, het waarborgen van kostbare natuur of het garanderen van voldoende voedselproductie. Een goed water- en bodemsysteem is essentieel. Het huidige beleid vormt hiervoor een krachtige basis. Er gebeurt al veel om het Brabantse water- en bodemsysteem robuust te maken én houden. De focus blijft dan ook liggen op uitvoeringskracht. Maar we hebben ook te maken met ontwikkelingen waar we nú iets mee moeten. Reden genoeg om het RWP aan te vullen met dit addendum.”

Consultatie

Het addendum-RWP is het resultaat van uitgebreide consultatie. Eind 2024 is een ontwerp-addendum besproken met Provinciale Staten (PS), gemeenten en maatschappelijke organisaties. Ook heeft de provincie dit ontwerp, inclusief de Milieueffectrapportage (mer), zes weken ter inzage gelegd. Hierop zijn 35 zienswijzen ingediend. De ingediende zienswijzen en adviezen van de Commissie mer en de Provinciale Raad voor de Leefomgeving zijn verwerkt in het definitieve document. Ook de Brabantse waterschappen zijn nauw betrokken geweest bij de totstandkoming van dit addendum.

Gezamenlijk succes

Het streven is om het water- en bodemsysteem vanaf 2030 sturender te maken in het gebruik van ruimte. Dit vraagt om een fundamenteel andere manier van denken en handelen van zowel de provincie, gemeenten, waterschappen, bedrijven en inwoners. Het addendum-RWP benadrukt dan ook het belang van samenwerking. Saskia Boelema: “Water en bodem moeten sturend worden voor álle activiteiten in Brabant. Als provincie kunnen we niet alleen deze omslag maken. Daar zijn alle partijen voor nodig. We rekenen op een breed draagvlak. In plaats van te denken in beperkingen, moeten we kansen pakken die bijdragen aan een toekomstbestendig Brabant. Een gezamenlijke aanpak is de sleutel tot succes voor de toekomst.”