BRABANT - De provincie Noord-Brabant investeert bijna € 4 miljoen in de doorontwikkeling van een nieuwe generatie kernreactoren. Een consortium van de bedrijven Thorizon, VDL Groep en DEMCON gaat de komende jaren in Brabant werken aan het ontwikkelen en testen van cruciale onderdelen voor een gesmolten zout reactor. Deze investering moet leiden tot nieuwe marktkansen voor de Brabantse hoogwaardige maakindustrie.

Het project PROMOSA, waarin de drie bedrijven samenwerken, richt zich op het ontwikkelen en testen van technologie voor een gesmoltenzoutreactor. Dit type reactor valt onder de bredere categorie Small Modular Reactors (SMR's) - kleine, modulaire kernreactoren die in een fabriek kunnen worden gebouwd. Van de verschillende SMR-ontwerpen die wereldwijd in ontwikkeling zijn, is de gesmoltenzoutreactor één van de meest geavanceerde.

Deze gesmoltenzoutreactoren werken fundamenteel anders dan traditionele kerncentrales. Ze gebruiken vloeibaar zout als koelmiddel én als drager van de nucleaire brandstof. Dit maakt de reactor inherent veilig: als de reactor stopt, stolt het zout en stopt de reactie automatisch. Een reactor van het type dat Thorizon ontwikkelt kan genoeg energie leveren voor 250.000 huishoudens of een groot datacentrum. Deze schaalgrootte maakt de technologie interessant voor industriële toepassingen. Bovendien kunnen ze bestaand kernafval als brandstof gebruiken.

Gedeputeerde Martijn van Gruijthuijsen: "Deze investering biedt niet alleen kansen voor de Brabantse maakindustrie, maar draagt ook bij aan een betaalbare en duurzame energievoorziening in de toekomst. Met onze sterke hightech sector en onderzoeksinstellingen hebben we alles in huis om voorop te lopen in deze ontwikkeling. Een goed voorbeeld van hoe we in Brabant werken aan de slimme oplossingen voor de uitdagingen van vandaag en morgen."

Internationale erkenning

De ontwikkeling heeft ook internationaal de aandacht getrokken. De Thorizon One reactor, waar dit project naartoe werkt, is door de Europese Commissie geselecteerd als een van negen speerpuntprojecten voor versnelde ontwikkeling van nieuwe kernreactoren. Van Gruijthuijsen: "Deze Europese erkenning bevestigt dat we in Brabant vooroplopen met deze innovatieve technologie. Door nu te investeren in kennisontwikkeling kunnen onze bedrijven straks een belangrijke rol spelen in deze groeiende markt."

"Dankzij de steun van de provincie kunnen we samen met de Brabantse maakindustrie de eerste stappen zetten van tekentafel naar realisatie van onderdelen," zegt Kiki Lauwers, CEO van Thorizon. "Het is geweldig om dit als startup te doen met erkende hightechbedrijven als VDL Groep en DEMCON. Ook in de samenwerking met DIFFER zien we dat Brabant beschikt over kennis en faciliteiten van wereldklasse. Met deze ambitieuze bedrijven delen we een pragmatische instelling, cruciaal om snel te innoveren. We danken de Provincie voor het vertrouwen en de support en kijken uit naar verdere samenwerking in de regio."

Het project PROMOSA moet binnen tweeënhalf jaar concrete resultaten opleveren in de vorm van werkende prototypes en een testfaciliteit in Brabant. Alle ontwikkelde technologieën en faciliteiten worden ontwikkeld zonder nucleair component. De provincie draagt 50% bij aan de totale projectkosten van 8 miljoen euro. De overige financiering komt van de bedrijven zelf. Thorizon wil in 2030 beginnen met de bouw van haar eerste reactor. Bedrijven als VDL Groep en DEMCON dragen bij middels hun ervaring in het realiseren van hightech projecten en het komen van concept tot prototype en serieproductie.

Naast de ontwikkeling van schone energie biedt de technologie ook kansen voor andere sectoren. De hoge temperaturen die de reactor produceert kunnen bijvoorbeeld worden ingezet voor de productie van groene waterstof, wat goed aansluit bij de Brabantse ambities op dat gebied en een belangrijke technologie is voor de verduurzaming van de industrie.

De investering is onderdeel van de Innovatiecoalitie 'Nucleaire energie voor de Toekomst' die de provincie in 2022 startte. Eerder investeerde de provincie al in een onderzoeksfaciliteit bij onderzoeksinstituut DIFFER in Eindhoven.